Sâmipaşazâde Sezâi'nin Sergüzeşt adlı romanı, esaret konusunu romantik bir bakışla ele alarak, câriye Dilber’in yaşadığı zorluklar üzerinden toplumun merhamet duygularını harekete geçirmeyi amaçlamıştır. Eser, esaretin insanlık dışı yönüne dikkat çekse de bu sorunu yalnızca Doğu'ya özgüymüş gibi göstermesi eleştirilmiştir. Küçük Şeyler ise hikâye, deneme ve tercümelerden oluşur ve realist tasvirleriyle edebiyatta yeni bir çığır açmıştır. Romantizmden tamamen kopamasa da Servet-i Fünun yazarları üzerinde büyük etkiler bırakmıştır.

Kaynakça:SÂMİPAŞAZÂDE SEZÂİ - TDV İslâm Ansiklopedisi